Quyền tự do đi lại
Cái thời con người sống bằng săn bắt đã chấm dứt. Nhưng nếu nhìn vào thời đại
ấy, con người đi lại từ nơi này đến nơi khác để tìm thức ăn cho chính bản thân
mình. Quyền tự do đi lại đã có ngay từ thời nguyên thủy của loài người.
Thời đại hôm nay, con người vẫn cần cái quyền tự do đi lại này để thực hiện
các quyền tự do khác của chính mình. Muốn thành lập hội đoàn, cá nhân cần có
quyền tự do đi lại khắp nơi để tìm người cùng chí hướng, để trao đổi ý kiến trước
khi đồng ý thành lập một hội đoàn nào đó, cho một mục đích nào đó.
Tự do đi lại là cá nhân đó có quyền đi ra khỏi nhà, tham dự một cuộc biểu
tình để thực hiện quyền tự do ngôn luận; phát biểu ý kiến của chính mình cho tất
cả những vấn đề có liên quan đến cuộc sống của bản thân cũng như sự sống còn của
xã hội, làng xóm, quốc gia mình cư ngụ.
Tự do đi lại là cá nhân đó có thể đi du lịch ở bất cứ nơi nào trên đất nước
mình cư ngụ, hoặc trên thế giới; hoặc tham gia vào các cuộc thảo luận trong nước
hoặc quốc tế mà không bị bất cứ ai ngăn cấm.
Không một cá nhân nào có thể thực hiện các quyền tự do khác mà thiếu đi quyền
tự do đi lại. Cho nên quyền tự do đi lại đóng vai trò rất quan trọng để các cá
nhân sống trong xã hội thực hiện các quyền tự do đã được quốc tế công nhận.
Quyền riêng tư
Mỗi cá nhân, mỗi gia đình đều có quyền riêng tư của chính mình. Không một
ai, cho dù là nhà cầm quyền, được phép theo dõi, nghe lén bất cứ cá nhân nào
trong xã hội mà không được sự đồng ý của cá nhân đó, hoặc trát tòa.
Quyền riêng tư này áp dụng cho những cá nhân lên trên mạng, không một công
ty nào, cá nhân nào, cơ quan nhà nước nào có quyền theo dõi thói quen tìm kiếm
trên mạng của cá nhân hoặc tấn công vào những trang mạng xã hội của chính cá
nhân đó.
Với thời đại điện toán hôm nay, các công ty lớn như google, facebook,
yahoo, amazon v.v… thường có những phần mềm theo dõi sở thích của cá nhân tìm
kiếm món hàng dựa vào địa chỉ mạng (IP address) và gửi những quảng cáo đến cá
nhân đó mà không có sự đồng ý của cá nhân đó. Một nước Việt tương lai sẽ không
cho phép các công ty theo dõi ý thích của người mua hàng mà không hỏi ý kiến của
họ. Hành động dựa vào địa chỉ IP của mạng bởi người sử dụng mạng tìm kiếm món
hàng nào đó và công ty theo dõi để gửi quảng cáo tức là đã vi phạm quyền riêng
tư của người tiêu thụ, ngoại trừ chính người tiêu thụ đó chấp nhận cho công ty
theo dõi những gì mình muốn mua. Tình trạng công ty gửi thư thông báo là họ có
quyền tự động chia sẻ tin tức của khách hàng đến những công ty khác ngoại trừ
khách hàng không đồng ý là hành động ăn cướp, ép buộc. Phải chấm dứt tình trạng
công ty tự động chia sẻ những tin tức của người tiêu thụ ngoại trừ người tiêu
thụ chấp nhận chuyện đó.
Ngoại trừ trường hợp cá nhân vi phạm luật pháp mà cơ quan điều tra cần theo
dõi để lấy chứng cớ -- thì trong trường hợp này, cơ quan điều tra cần có trát
tòa để theo dõi cá nhân hay một công ty, một nhóm người. Ngay cả trong trường hợp
này, cơ quan điều tra đã có bằng chứng gián tiếp trước khi xin phép trát tòa để
theo dõi bất cứ cá nhân nào, đoàn thể nào trong xã hội. Cơ quan điều tra không
thể nào vì bất đồng ý kiến với một cá nhân nào đó để rồi xin trát tòa theo dõi,
hoặc gài chứng cớ giả tạo để có trát tòa hầu thực hiện chuyện theo dõi cho mục
đích riêng tư.
Bất cứ nhà cầm quyền nào luôn luôn theo dõi những người bất đồng chính kiến
tức là nhà cầm quyền đó đã vi phạm Nhân Bản Cương Thường.
Quyền tự quyết định cho thân thể của mình
Thân thể của mỗi cá nhân là do chính quyết định của cá nhân đó mà không một
ai, không một nhà cầm quyền nào có quyền đưa ra luật để giành lấy quyết định
này của cá nhân ngoại trừ trường hợp quyết định của cá nhân ảnh hưởng đến sinh
mạng của những người khác trong xã hội.
Sự tranh cãi trên vấn đề phá thai, chích ngừa hay mang khẩu trang mặt đã bị
chính quyền hoặc các quan tòa giải quyết mà không nhìn vấn đề ở dạng tổng thể để
đưa ra luật hoặc quyết định của tòa hoàn toàn sai trái.
Hãy nhìn vấn đề phá thai. Khi tòa án Tối Cao Pháp Viện của Hoa Kỳ đi ngược
lại quyết định Roe v. Wade và giao quyền đó cho tiểu bang quyết định thì tòa án
tối cao của Hoa Kỳ đã không nhìn vấn đề ở dạng tổng thể. Không thể nào một công
dân sống tại tiểu bang A có quyền phá thai nhưng một công dân khác sống ở tiểu
bang B không có quyền đó. Trách nhiệm của tòa án tối cao là nhìn vấn đề ở dạng
tổng thể, toàn quốc khi vấn đề dính dáng đến quyền của Con Người. Tiếc rằng điều
này đã không xảy ra ở tòa án tối cao để họ đi ngược lại quyết định của 50 năm
trước. Tóa án tối cao của Hoa Kỳ vì quan niệm cá nhân trên lãnh vực tôn giáo,
đã không nhìn quyền phá thai của người phụ nữ là quyền con người trái lại tòa
án tối cao giao quyết định đó cho tiểu bang để rồi công dân Mỹ, tùy theo sống ở
đâu, có được quyền phá thai hay không phá thai.
Bào thai nằm trong bụng của người phụ nữ. Bào thai đó sống được nhờ vào người
phụ nữ mang thai. Bào thai đó chưa phải là một Con Người đúng nghĩa là tự mình
thở. Cho nên khi cho rằng phá thai là giết đi một “Con Người” và từ đó vi phạm
quyền tự do riêng tư, tự do quyết định thân thể của bản thân khi chính quyền
đưa ra luật cấm phá thai. Hơn nữa hành động quyết định thân thể trong vụ này
hoàn toàn không ảnh hưởng đến xã hội, đến những người sống trong xã hội.
Trong khi vụ chích ngừa hoặc mang khẩu trang mặt, nếu cá nhân muốn thực hiện
quyền tự do quyết định cho thân thể mình thì cá nhân đó phải tách biệt ra khỏi
sinh hoạt của xã hội bởi vì nếu vẫn còn nằm trong sinh hoạt của xã hội thì chuyện
không chích ngừa, không đeo khẩu trang mặt khi bệnh dịch lan tràn xã hội sẽ làm
ảnh hưởng đến những người khác. Chưa kể nếu cá nhân không mang khẩu trang mặt,
không chích ngừa mà bị bệnh, vào nhà thương để trị thì làm ảnh hưởng đến những
người khác mà dịch COVID là thí dụ điển hình, đã làm hệ thống y tế phải ngưng
những vụ điều trị không khẩn cấp để dành chỗ cho những người trị bệnh COVID mà
trong số đó, đa số là những người chống lệnh chích ngừa cũng như đeo khẩu trang
mặt.
Quyền tự do quyết định thân thể của chính mình gồm cả quyền được chết bởi nếu
xã hội quan tâm đến sự đau đớn của con chó, con mèo nên phải chích thuốc cho
con vật đi sớm thay vì kéo dài sự đau đớn thì tại sao Con Người lại không có
quyền được chết nếu cá nhân đó chọn quyết định cho chính bản thân mình.
Quyền tự quyết định cho thân thể luôn luôn đi kèm theo hệ thống y tế và hệ
thống y tế của quốc gia phải tạo điều kiện để cho cá nhân có thể thực hiện quyền
này nếu quyền này không làm ảnh hưởng đến xã hội, đến sinh mạng của những người
sống trong xã hội ngoài trừ chính cá nhân chọn quyền này cho bản thân.
Vũ Hoàng Anh Bốn Phương
Tháng 12 năm 2023 (Việt lịch 4902)
Nguồn:
https://nganlau.com/2024/04/15/nhan-ban-cuong-thuong-di-lai-rieng-tu-quyet-dinh/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét