Tánh nóng giận ai cũng có. Tuy nhiên, thay vì tự mình làm chủ cái giận thì lại để cái giận làm chủ con người của mình; từ đó tạo ra những ứng xử làm mất nhân phẩm hoặc bạo động thì là điều nguy hiểm cho bản thân cũng như xã hội.
Nóng giận phát xuất từ bên trong và rất là tự nhiên. Khi nhìn một hình ảnh nào đó sai trái, nếu ai có bản tính nhân bản, sẽ nổi giận trước sự sai trái đó. Sự nổi giận qua lời nói, cảm xúc rơi nước mắt. Đây chính là sự nổi giận tự nhiên và được kiểm soát để không có những hành động nguy hại đến bản thân hoặc người khác.
Khi sự nổi giận làm chủ con người của chính bản thân thì sẽ tạo ra hai lối ứng xử: (1) Dùng những từ ngữ khiếm nhã đối với sự kiện hoặc (2) hành động bạo động có thể ảnh hưởng đến bản thân và người khác. Hình ảnh tài tử Will Smith tát vào mặt Chris Rock trong buổi trao giải thưởng Oscar là thí dụ điển hình cho thấy sự giận dữ làm chủ con người của Will Smith. Hình ảnh Will Smith sau khi thực thi hành động bạo lực và trở về lại bên dưới dùng những từ ngữ thô tục để người khác nhận định về con người của Will Smith trước hành động, lời nói mà sự giận dữ đã làm chủ con người của Will Smith.
Người có hành động bạo hành thường hay viện dẫn lý do để biện minh cho hành động sai trái đó. Những người ủng hộ cá nhân có hành động bạo hành cũng có cùng một lý luận như người sử dụng bạo hành. Trong trường hợp ông Smith thì có người cho rằng đó không phải là bạo hành và cho rằng ông Rock đáng nhận cái tát tay đó. Đây là lý luận rất là nguy hiểm bởi lý luận trên chấp nhận hành động bạo hành.
Phải hiểu bạo hành ở một nghĩa rộng lớn là tác hại đến thân thể hoặc tinh thần người khác. Cái tát của ông Smith đối với ông Rock, tuy không tạo ra sự chết người nhưng vẫn là hành động của bạo hành. Ngay cả lời nói như ông Trump kêu người ủng hộ ông đánh người không ủng hộ ông tại nơi vận động tranh cử và ông ta sẽ trả tiền pháp lý thì cũng là một hành động khuyến khích bạo hành. Lời nói của ông Trump trong ngày 6 tháng 1 năm 2021, kêu gọi người ủng hộ ông đến căn nhà Quốc Hội chính là hành động của khuyến khích bạo hành đã xảy ra.
Nếu ông Rock nói giễu cợt không đúng chỗ thì phản ứng tốt nhất là ông Smith nên dùng lời nói để cho biết đó là sự giễu cợt làm xúc phạm đến tâm lý của vợ ông. Hành động này là hành động của văn hóa, văn minh và tự bản thân điều khiển cơn nóng giận của bản thân. Tiếc rằng điều này không xảy ra.
Trong cuộc sống chúng ta sẽ đối diện với nhiều vấn đề, nhiều người và nếu chỉ vì một lời nói của ai đó làm chúng ta nóng giận để có những phản ứng bằng những lời nói thiếu kiểm soát từ bản thân, hoặc có hành động theo cảm tính để kết quả cuối cùng không giải quyết được vấn đề mà có thể làm hại đến bản thân mình.
Sự kiện ông McGlockton, 28 tuổi, xô đẩy ông Drejka xuống đất bởi vì ông này có sự đấu khẩu với bạn gái của ông McGlockton là không nên đậu xe chỗ dành cho người tàn tật khi xe cô này không có giấy của người tàn tật. Hành động của ông McGlockton tưởng như là hành động bảo vệ cô bạn gái mình, không muốn người khác “hạ nhục” nhưng kết quả là ông McGlockton bị ông Drejka bắn chết với lý do tự vệ. Tuy rằng ông Drejka bị đi tù nhưng mạng của ông McGlockton đã mất chỉ bởi vì ông này đã để sự nóng giận điều khiển bản thân của ông.
Để điều khiển cơn nóng giận của chính bạn thân, chúng ta cần phải nhìn lại những sự kiện đã xảy ra và kết quả những sự kiện đó để rút ra bài học kinh nghiệm cho chính bản thân. Điều này đã xảy ra cho ông Terry Crews. Chính ông Crews đã có hành động không tự chủ giống như ông Smith, khi một cá nhân có những lời nói không nhã nhặn đối với vợ của ông trong một buổi ăn tối để ông có hành động bạo hành với cá nhân đó. Nhưng rồi rút kinh nghiệm của bản thân, khi chính ông bị Adam Venit tấn công tình dục thì ông chọn thái độ im lặng và tòa án để giải quyết vấn đề thay vì sử dụng bạo hành. Người Việt thường có câu “một câu nhịn chín câu lành” nói lên hình ảnh cá nhân điều khiển sự nóng giận của bản thân để không gây ra những tai hại đáng tiếc không cần thiết. Cũng câu nói “một câu nhịn chín câu lành” cho chúng ta thấy người xưa đã biết học tánh im lặng mà trong bài Tu Dưỡng Thắng Nhân: Im Lặng đã có nói đến đặc tính này.
Sống ở Mỹ chỉ vì một câu nói có thể mạng người mất đi. Vậy chúng có đủ can đảm để giữ sự im lặng hay để câu nói ai đó làm chúng ta có hành động tưởng là ngôn ngoan nhưng kết quả là cái chết? Dĩ nhiên điều này khó làm đối với những người trẻ khi mà sung lực của người trẻ quá nhiều để cái sung lực đó điều khiển mọi hành động của người trẻ thay vì chính người trẻ tự làm chủ lấy suy nghĩ và hành động của mình.
Ứng xử trong cuộc sống là sự lựa chọn. Chúng ta chọn tự mình điều khiển cơn nóng giận của mình hay để cơn giận điều khiển mình là sự lựa chọn cần phải suy nghĩ không phải trong lúc nóng giận mà suy nghĩ trong lúc tỉnh táo để khi sự nóng giận xảy ra thì lúc đó chúng ta biết phải ứng xử ra sao để không tạo ra nguy hiểm cho bản thân và cho người khác.
Vũ Hoàng Anh Bốn Phương
Tháng 4 năm 2022 (Việt lịch 4901)
Nguồn: https://nganlau.com/2022/06/24/tu-duong-thang-nhan-nong-gian/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét